ابزارهای ویندوزاکسپی
قبل از آغاز، بهتر است با ایجاد یک Restore Point در برنامه System Restore، از تمام اطلاعات حیاتی ویندوز یک بکآپ تهیه کنیم. انجام اینکار بسیار راحت است. کافی است روی Start کلیک نماییم، منوی All Programs را باز کنیم. بعد از آن Accessories و سپس System Tools. حال روی آیکون System Restore کلیک کنید.
سرعت حلزونی، مسئلهای است که امروزه بسیاری از کاربران را با خود درگیر کرده است. در حالی که میتوان به راحتی و با استفاده از ابزارهایی که به آسانی در اختیار کاربران قرار میگیرد، آن را مرتفع کرد. |
در سمت راست پنجره اصلی برنامه System Restore، گزینه Creat a restore point را انتخاب نمایید و روی کلید Next کلیک کنید و در نهایت یک نام به آن اختصاص دهید. اگر کارهایی که در طول این مقاله قصد انجام آنها را داریم، نتوانست اثرگذار باشد یا در اطلاعات شما تأثیری گذاشت، برای بازگرداندن پیسی به حالت قبل کافی است پیسی را مجدداً راهاندازی کنید و قبل از آن که نوبت به بالا آمدن ویندوز برسد، به طور مداوم کلید F8 را بزنید و از منویی که روبهرویتان ظاهر میشود، برای بازگرداندن وضعیت ویندوز به حالت قبل استفاده کنید.
مسئله بعدی که قبل از آغاز کار باید به آن بپردازیم این است که برخی از کارهایی که در صفحات بعد به انجام آنها میپردازیم، ممکن است از لحاظ پردازشی برای ویندوز سنگین باشد و بنابراین کامل شدن آن زمان قابل ملاحظهای طلب کند. به همین خاطر پیشنهاد میشود تا اتمام کامل کارها فرصت کافی به ویندوز بدهید.
برای شروع و برای آنکه افزایش سرعت قابل ملاحظهای را در مدت زمان کوتاهی تجربه کنید، خوب است کمی در مورد ظاهر ویندوز بحث کنیم. سالها پیش تولیدکنندگان برنامههای رایگان مدیریت ایمیل، یک قسمت در برنامههای خود ایجاد کرده بودند تا به واسطه آنها بتوان انیمیشنهایی که تنها زیبایی دارند را فعال یا غیرفعال کرد، که این امر تأثیر بسزایی در کُندی یا تندی سرعت نرمافزار داشت.
افکتهایی که در اکسپی از آنها استفاده شده است، با اینکه زیبایی قابل توجهی را برای کاربر فراهم آورده است، باعث کندی آن نیز خواهد شد. با اینکه پیسیهای امروزی به قدری قدرتمند هستند که بتوانند از پسِ این افکتها بربیایند، هنگامی که صحبت از سرعت میشود، حتی کوچکترین مسائل نیز باید مورد توجه قرار گیرند. پس منوی Start را باز نمایید و Control Panel را باز کنید و روی آیکون System دوبار کلیک کنید. روی تب Advancedکلیک کنید و در پنجره جدیدی که باز خواهد شد، تب Visual Effects را باز کنید.

|
میتوانید با استفاده از System configuration مشخص کنید که هنگام بالا آمدن ویندوز دقیقاً چه برنامههایی اجرا شوند. |
به طور پیشفرض اکسپی به گونهای تنظیم شده است تا متناسب با قدرت پیسی، بتواند بهترین افکت و کارایی را داشته باشد، اما میتوانید در این بخش متناسب با نیازهایتان، افکتهای تصویری را در اکسپی تنظیم کنید.
سپس روی Apply کلیک کنید و برای یک لحظه صبر کنید، رنگ صفحه مانیتور سیاه و سفید میشود! نگران نباشید، بعد از چند ثانیه ویندوز به حالت عادی خود برمیگردد.
کار را با بررسی دو عامل بسیار تأثیرگذار در سرعت پیسی ادامه میدهیم ویروسها و جاسوسافزارها دو فاکتوری هستند که میتوانند بسیار روی کارایی پیسی آلوده شده تأثیرگذار باشند.
اولین تأثیری را که در یک پیسی آلوده میتوان به وضوح احساس کرد، سرعت بالاآمدن ویندوز است که به نحو تأسف باری کم شده است. این مرحله که شامل بالا آمدن کامل خود ویندوز، شناسایی کلیه درایوها و برنامههای مورد نیاز برای کار شما است، به قدری کند میشود که گاه حوصله کاربر را سر میبرد و او را به خاموش کردن پیسی وادار میکند.
بنابراین باید حتماً یک ضدویروس خوب روی ویندوز نصب کنید تا دچار چنین مشکلاتی نشوید. البته باید این را هم اضافه کرد که کم کردن سرعت پیسی، تنها یکی از بیدردسرترین مشکلاتی است که بدافزارها میتوانند برای کاربر ایجاد کنند.
کار دیگری که برای بالا بردن سرعت ویندوز باید انجام دهید، Uninstall کردن تمام برنامههایی است که دیگر از آنها استفاده نمیکنید؛ چراکه بسیاری از این برنامهها هنگام بالا آمدن ویندوز فراخوانی میشوند و میتوانید در سینی سیستم آیکون آنها را ببینید که فعال بودن هر کدام از آنها بیجهت هم حافظه و هم بخشی از CPU را اشغال میکند و این مسئله در افول سرعت ویندوز و در نهایت کل پیسی بسیار تأثیرگذار خواهد بود.
غیر از Uninstall کردن ابزارها و برنامههای بیاستفاده، راه دیگری نیز برای کنار گذاشتن آنها در اختیار خواهید داشت و آن، استفاده از برنامه System Configuration Utility خواهد بود. برای استفاده از این برنامه منوی Start را باز کنید و سپس روی Run کلیک کنید. در نوار Open تایپ کنید msconfig و در انتها کلید Enter را بزنید.
پنجره برنامه System Configuration Utility باز خواهد شد. روی تب Start up کلیک کنید. شدیداً توصیه میکنیم که به هیچ عنوان تنظیمات تبهای دیگر را دستکاری نکنید و اگر به طور تصادفی این اتفاق افتاد، با کلیک روی کلید Cancel از محیط برنامه خارج شوید.
به تب Start Up باز میگردیم. در ستون Start up Items فهرست تمام برنامههای که هنگام بالا آمدن ویندوز فراخوانی میشوند را خواهید دید. تمام برنامههایی که کنار نام آنها تیک خورده است، در هنگام بالاآمدن ویندوز فراخوانی میشوند. نگاهکردن به این فهرست و پیدا کردن برنامههایی که دیگر نیازی به آنها ندارید و برداشتن تیک کنار آنها، تنها کاری است که باید انجام دهید. نکته قابل اشاره این است که تمام نامهایی که در این فهرست با آنها برخورد دارید، الزاماً کامل و گویا نیستند و هنگام برداشتن تیکها باید به این مسئله توجه کنید که برنامههای اصلی و کلیدی ویندوز، مثل ابزارهای اصلی ویندوز یا ضدویروسها را غیرفعال نکنید.
برای آنکه در این زمینه اطلاعات مفیدی کسب کنید، میتوانید نامهایی که از شرح وظایف آن اطلاع ندارید را یادداشت نمایید و سپس به سایت گوگل سری بزنید و آن نامها را در نوار جستوجوی گوگل وارد کنید تا بتوانید به منابع مناسبی که میتوانید به شما در این زمینه کمک کنند، دسترسی داشته باشید.

|

|
با استفاده از Tweak UI یک ابزار کنترل بهینه شده در اختیار خواهید داشت که میتوانید با قدرت بیشتری بر ویندوز تسلط داشته باشید. |
برنامه دیگری که میتواند کمی در بهینه شدن سامانه پردازش ویندوز مؤثر باشد، Windows Powertoys نام دارد که توسط شرکت مایکروسافت در اختیار کاربران قرار داده شده است. البته این شرکت برای این برنامه هیچ نوع خدمات پشتیبانی فنی را در اختیار کاربر قرار نمیدهد. در این مقاله به طور اخص به دو زیر برنامه از این مجموعه برنامه اشاره خواهیم کرد که کار با آنها بد نیست و سادهتر از سایر برنامهها است: اولی Tweak UI و دومی Alt Tab Replacement.
تولید و انتشار برنامه Tweak uI، از سالیان گذشته در شرکت مایکروسافت آغاز شد. هدف از تولید این برنامه این بود که کاربران بتوانند قدرت کنترل جزئیات ویندوز را در قالب یک اینترفیس ساده داشته باشند. برای دانلود برنامه Tweak UI به سایت PowerToys مراجعه کنید. سپس این برنامه را دانلود کنید و روی پیسی خود نصبنمایید. بعد از نصب، میتوانید این برنامه را در پوشه PowerToys for XP در پوشه All Programs در منوی Start بیابید.
در رابطه با Tweak UI، شاید بتوان گفت که بهترین مزیت این برنامه این است که بسیاری از تغییراتی را که باید از طریق دستکاری در رجیستری به طور دستی، در ویندوز انجام داد، میتوان به راحتی توسط این برنامه و با خیالی آسوده از بابت آسیب ندیدن رجیستری در سیستم صورت داد. البته ذکر این نکته ضروری است که با تمام این تعاریف باز هم قبل از آن که بخواهید با استفاده از Tweak UI در سیستم خود تغییراتی به وجود آورید، بهتر است یک Restore Point توسط برنامه System Restore ایجاد کنید تا در صورت بروز مشکلات احتمالی، بتوانید از آن برای بازیابی سیستم به حالت قبل از نصب Tweak UI استفاده کنید.
ابزار Alt + Tab Replacement نیز یک ابزار درونی در ویندوز است که با پایین نگهداشتن کلید Tab به صورت ممتد و زدن کلید Tab به صورت موردی، میتوانید به راحتی بین برنامههایی که هم اکنون در ویندوز در حال اجرا هستند، حرکت کنید.
البته شاید سیمای این برنامه در ویندوزهای مختلف تفاوت کند. به طور مثال، ممکن است در برخی از ویندوزها خلاصه محتوای پنجرهای را که با استفاده از کلید Tab انتخاب کردهاید را نیز ببینید، ولی در برخی دیگر چنین امکانی وجود نداشته باشد. باید گفت که در استفاده بهینه از چنین امکاناتی، بروز بودن ویندوز مسئلهای بسیار مهم است. میتوانید برای بروزرسانی ویندوز به آدرس http://update.microsoft.com مراجعه کنید. البته قبل از آن حتماً اطمینان حاصل کنید که Service Pack2 را روی ویندوز نصب کرده باشید.
افزایش سرعت جستوجو!
در مورد موتور جستوجوی ویندوز باید گفت که این قابلیت در ویندوز نسبتاً کهنه و بیاستفاده است. خصوصاً اگر موتور جستوجوی ویندوز را با سیستمعاملهای مشابه مقایسه کنیم، این مسئله به خوبی نمایان میشود.

|
میتوانید در زبانه Advanced در System Properties، آیتمهایی را برای کنترل بیشتر روی رابط بصری ویندوز بیابید. |
در این بخش میتوانید بسیاری از افکتهای گرافیکی را در ویندوز غیرفعال کنید. |
 |
اما برای آنکه بتوانید به جستوجوی خود کمی سرعت ببخشید، میتوانید از ابزارهای دیگری استفاده کنید، که یکی از آنها برنامه Google Desktop Search نام دارد و از سایت گوگل قابل دریافت است.
البته قبل از آنکه این نرمافزار را دانلود کنید، بهتر است در سایت گوگل شرایط و ضوابط استفاده از این برنامه را به خوبی مطالعه کنید. بعد از آن روی Agree و سپس روی Download کلیک کنید تا فایل GoogleDesktopsetup.exe دانلود شود.
بعد از آن باید مدتی صبر کنید تا برنامه به مرتبسازی اطلاعات موجود در هارددیسک بپردازد؛ البته این یک انتظار ارزشمند برای شما خواهد بود.
|
برای آنکه فضای مفید هارددیسک خود را افزایش دهید، بهتر است برنامههایی که دیگر از آنها استفاده نمیکنید را حذف کنید. |
در حقیقت Google Desktop از همان روشی که گوگل برای جستوجوی وبسایتها - دستهبندی و مرتبسازی اطلاعات - استفاده میکند، برای جستوجوی اطلاعات در پیسی نیز استفاده میکند. اگر میخواهید از Google Desktop برای جستوجو و مرتبسازی اطلاعات استفاده کنید، دیگر دلیلی ندارد به ویندوز اجازه دهید اینکار را انجام دهد. از طرفی، مرتبسازی اطلاعات خود فرآیندی پیچیده است که میتواند باعث کندشدن سرعت ویندوز شود. به همین خاطر، میتوانید با غیرفعال کردن این سرویس، کمی به افرایش سرعت ویندوز کمک کنید.
برای غیرفعال کردن این سرویس، روی آیکون درایوهای هارددیسک خود در My Computer راستکلیک کنید و سپس گزینه Properties را انتخاب نمایید. در پنجرهای که باز میشود، در زبانه General، تیک مربوط به عبارت this disk for fast file searching Allow Indexing Service To index را بردارید. روی OK کلیک کنید، پنجره دیگری باز خواهد شد، گزینه Apply changes to C: Subfolder and files را انتخاب کنید و سپس مجدداً OK را کلیک کنید. ممکن است چند لحظهای معطل شوید تا کل فرآیند کامل شود. البته ممکن است در طول انجام فرآیند خطایی رخ دهد، که به این صورت روی کلید Ignore all کلیک کنید.
کمی هم از System Restore بگوییم. با وجود تمام خوبیهای این برنامه حیاتی، میتوانیم با کم کردن تعداد Restore pointها برای بازگشت به عقب، مقدار زیادی از حافظه هارددیسک را آزاد کرد. برای اینکار، برنامه System Restore را اجرا کنید. روی System Restore Setting در بخش سمت چپ کلیک نمایید. در پنجرهای که باز میشود، در تب System Restore میتوانید فهرست تمام درایوهای پیسی خود را ببینید. روی هر کدام کلیک کنید و سپس روی کلید Setting کلیک کنید. بعد از آن در پنجرهای که بازی شود، با جابهجایی میله کشویی میتوانید فضای دلخواه خود را تنظیم کنید.
حافظه بیشتر یکی از بهترین راههایی که به کارگیری آن میتواند تأثیر بسیار زیادی در بالا بردن سرعت پیسی شما داشته باشد، افزایش حافظه پیسی است. البته نصب سختافزارهای دیگر مثل یک هارددیسک پرسرعت یا ارتقای کارت گرافیک نیز میتواند در سرعت پیسی مؤثر باشد، اما مسلماً به اندازه افزایش حافظه نمیتوانند تأثیرگذار باشند. توجه داشته باشید براساس نوع پیسی خود باید از حافظه مخصوص به آن استفاده کنید. بنابراین قبل از خرید حافظه حتماً به سایت تولیدکنندگان معتبر رم مثلKingstone سری بزنید؛ چراکه در این وبسایتها میتوانید برنامههایی را پیدا کنید که دریافت و نصب این برنامه در پیسی به شما کمک میکند نوع حافظه مورد استفاده پیسی خود را بشناسید. نصب ماجولهای رم نیز بسیار آسان است. کافی است کابلهای اصلی پشت پیسی را قطع کنید، از یک کابل ارت نیز استفاده کنید تا حافظهها به خاطر الکتریسته ساکن بدن آسیب نبینند. سپس آنها را درون اسلات مخصوص خود جا بزنید. |
دور ریختن برنامههای قدیمی
همه ما تا به حال هیجان کار با یک نرمافزار جدید را تجربه کردهایم: هیجانی که فقط چند روز دوام دارد و بعد از آن که برنامه عادی شد، دیگر کاری با آن نداریم. انبار شدن انبوهی از برنامههایی که از آنها استفاده نمیشود، میتواند در پایین آوردن سرعت ویندوز تأثیر بسیار زیادی داشته باشد، اما حالا هنگام آن رسیده است که پیسی خود را از این برنامهها پاک کنید.
به منوی Start بروید و Control Panel را باز کنید، روی آیکون Add or Remove Pragrams کلیک کنید. فهرستی شامل تمام برنامههایی که در پیسی نصب کردهاید را روبهروی خود خواهید دید. ببینید کدام برنامهها دیگر نظر شما را جلب نمیکنند و با کدام یک دیگر کاری ندارید، آنها را انتخاب نمایید و remove کنید. بعد از انتخاب هر برنامه روی کلید Change/Remove کلیک کنید.
اما مسئله به همین جا ختم نمیشود؛ چراکه دادههای اضافی هارددیسک در پیسی فقط شامل برنامههای بیاستفاده نیست، بلکه دادههای دیگری نیز در هارددیسک وجود دارند که بخش عمدهای از فضای آن را اشغال کردهاند.
مجدداً به منوی Start بازگردید، بعد از به All Programs و سپس Accessories و در انتها System Tools را انتخاب کنید، روی آیکون برنامه Disk Cleanup کلیک کنید. در این برنامه فایلهایی نظیر temporary که به طور موردی ساخته میشوند، پاک میشوند. تا فضای مفید هارددیسک افزایش یابد.

|
برنامه Disk Cleanup فهرستی از فایلهای قابل حذف را در اختیارتان قرار میدهد که میتوانید به اختیار خود هر کدام را انتخاب نمایید و آن را پاک کنید. |
برنامه دیگری که میتوانید از آن برای بهینهسازی وضعیت ذخیره اطلاعات در هارددیسک و به دنبال آن افزایش سرعت هارددیسک استفاده کنید، Disk Defragment نام دارد. اگر هارددیسک را به یک کتابخانه تشبیه کنیم، میتوانیم به خوبی اهمیت برنامهای چون Disk Defragment را به خوبی دریابیم. فرض کنید در کتابخانه مذکور، هر کتاب در بخش مختص به خود و در قفسه مربوط به خود قرار گیرد. حال اگر فردی بخواهد به کتابی دسترسی داشته باشد، میتواند به راحتی با توجه تقسیمبندی، به سرعت به کتاب موردنظر خود دسترسی پیدا کند. حال اگر فردی بیاید و این کتابخانه را به هم بریزد. مسلماً مدت زمان بیشتری برای پیدا کردن کتاب موردنظر باید صرف شود.
در هارددیسک نیز به همین صورت است. اگر اطلاعات در هارددیسک به صورت نامنظم و بههمریخته ذخیره شوند، سرعت دستیابی اطلاعات در هارددیسک به سرعت کاهش مییابد. اینجاست که برنامه Disk Defragment به کمک کاربر میآید و با مرتبسازی اطلاعات موجود در هارددیسک سرعت دستیابی اطلاعات را در آن افزایش میدهند.
درست مثل برنامه Disk Cleanup میتوانید Disk Defragment را در پوشه System Tools در Control Panel پیدا کنید.
برنامه را باز کنید و روی کلید Analyze کلیک کنید. بعد از چند دقیقه (بسته به حجم درایوی که انتخاب کردهاید) برنامه از شما میپرسد که: میخواهید Defrag کنید یا Report را ببینید؟ میتوانید روی کلید Defragment کلیک کنید و پیسی را رها کنید تا عملیات انجام شود.
ایمیل و وب

|
با استفاده از Disk Defragment فایلهای روی سیستم خود را مرتب کنید. |
اگر از Outlook برای مدیریت ایمیلهایتان استفاده میکنید، میتوانید با فشردهسازی ایمیلها در آزادسازی فضای هارددیسک تأثیر بگذارید. برای اینکار در Outlook Express، منوی File را باز کنید، ابتدا روی Folder و بعد از آن روی Compact All Folder، کلیک کنید. برای انجام کاری شبیه این در نرمافزار Thunderbird، منوی Tools را باز کنید، سپس به Options بروید و روی کلید Advanced کلیک کنید. در پایین پنجره، عبارت Disk Space را خواهید دید. اگر این عبارت تیک نخورده است، آن را تیک بزنید و برای فعال شدن آن روی OK کلیک کنید.
در مورد وب نیز پیشنهاد میکنیم مرورگرهای دیگری چون فایرفاکس و اُپرا را نیز تجربه کنید. حتماً شگفتزده خواهید شد؛ چرا که در مجموع سرعت بارگذاری این دو مرورگر از IE بیشتر است. ضمن اینکه هر دو مرورگر را به صورت رایگان میتوانید دانلود کنید.